Program Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy (Active Citizens Fund – National) jest jednym z 11 programów prowadzonych w Polsce ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (tzw. Funduszy norweskich i Funduszy EOG) 2014-2021 i jednym z dwóch przeznaczonych na wsparcie działalności organizacji społecznych.

Celem Funduszu jest wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego, aktywności obywatelskiej oraz upodmiotowienie grup zagrożonych wykluczeniem.

Zgodnie z umową dwustronną między rządem polskim a rządami Państw-Darczyńców środki przeznaczone na wsparcie społeczeństwa obywatelskiego podzielone zostały na dwa programy: Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy o budżecie 30 milionów EUR i Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny o budżecie 23 milionów EUR. Operatorem Funduszu Krajowego jest konsorcjum złożone z trzech organizacji: Fundacji im. Stefana Batorego (lider), Fundacji Pracownia Badań i Innowacji Społecznych “Stocznia” oraz Fundacji Akademia Organizacji Obywatelskich. Operatorem Funduszu Regionalnego jest konsorcjum w składzie Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Fundacja Edukacja dla Demokracji.

Program Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy prowadzony będzie w okresie 2019-2024. Wspierać będzie działania podejmowane przez organizacje społeczne w czterech obszarach:

Obszar 1. Angażowanie obywateli i obywatelek w sprawy publiczne i działania społeczne, w tym działania dotyczące ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatycznym (koordynacja: Fundacja Pracownia Badań i Innowacji Społecznych “Stocznia”)
Obszar 2. Ochrona praw człowieka i równe traktowanie, w tym przeciwdziałanie przemocy ze względu na płeć (koordynacja: Fundacja im. Stefana Batorego)
Obszar 3. Wzmocnienie grup narażonych na wykluczenie (koordynacja: Fundacja im. Stefana Batorego)
Obszar 4. Wsparcie rozwoju sektora obywatelskiego (koordynacja: Fundacja Akademia Organizacji Obywatelskich)

Organizacje mogły ubiegać się o wsparcie na działania prowadzone w powyższych obszarach w ramach sześciu konkursów dotacyjnych: dwóch na projekty tematyczne (Obszar 1.-3.) i dwóch na projekty sektorowe (Obszar 4.), jednego na projekty instytucjonalne i jednego na projekty medialne.

Za konkursy sektorowe odpowiada FAOO. Pierwszy konkurs, zainaugurowany 6 maja 2020 r., został rozstrzygnięty, a wyniki zostały ogłoszone 4 stycznia 2021. Drugi konkurs, skierowany na wsparcie sektorowych projektów monitoringowych i rzeczniczych, został otwarty w drugiej połowie stycznia 2021 r., a wyniki zostały ogłoszone 31 maja 2021 roku.

Wsparcie we wszystkich konkursach dotacyjnych przyznawane było na działania prowadzone przez polskie organizacje społeczne – samodzielnie lub w partnerstwie z innym podmiotami z Polski, z Państw-Darczyńców (Islandia, Liechtenstein, Norwegia), Państw-Beneficjentów korzystających z Funduszy EOG (Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Grecja, Łotwa, Litwa, Malta, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia) oraz z krajów sąsiadujących z Polską, a nienależących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Białoruś, Ukraina, Rosja). W projektach realizowanych w partnerstwie z podmiotami z Państw-Darczyńców będzie można wystąpić o dodatkową kwotę dotacji na koszty udziału partnera.

Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy wspiera działania prowadzone przez organizacje z całej Polski, ale szczególną uwagę przykłada do wspierania działań podejmowanych przez organizacje mniej doświadczone, spoza dużych aglomeracji i z terenów o ograniczonym dostępie do programów pomocowych i wsparcia infrastrukturalnego oraz organizacje adresujące swoje działania do grup narażonych na dyskryminację i wykluczenie. We wszystkich działaniach ważną grupą docelową jest młodzież.

W swoim działaniu Program kieruje się uniwersalnymi wartościami zapisanymi w Traktacie Europejskim: poszanowaniem godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, rządów prawa, a także poszanowaniem praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości.

Więcej informacji o programie i o konkursach dotacyjnych znaleźć można na stronie www.aktywniobywatele.org.pl